Sole Ltd

Na Sole Limiti: Na Kena i Tukutuku Raraba kei na Kena i Tekivu ena Viti

Na Sole Limiti, e kilai talega me Sole Fintech, e dua na kabani ni tekinolaji ni i lavo e Viti ka sa rejista ka vakatarai mai na Bulu ni Baqe ni Viti (Reserve Bank of Fiji - RBF). E sega ni vakayacora na Sole na veiqaravi ni dinau vakavanua; ia, e vakadewataka na kena i tavi ki na vakacurumi ni i lavo vakalivaliva (e-money), na veilakoyaki ni i lavo e loma ni vanua kei na kena tala ki vanua tani, kei na kena ciqomi na i lavo mai vei ira na dauveivoli.

E a tauyavutaki ena yabaki 2022 mai vei Semi Tukana, ka taukeni vakaoti mai vei ira na lewe ni Viti. E dau cakacaka vaka dua na tabana ni Nasatech Labs, e dua na kabani ni vakadidike ni parokaramu mai na Pasifika ka a tauyavutaki ena yabaki 2000. Na Sole Limiti e vakanamata ki na kena vukei na veivanua e sega ni yacova na veiqaravi ni baqe, na i lawalawa cauravou, kei ira na i lavo lailai, ena kena vakarautaki na i yaya ni vakatulewa ni i lavo ena kena sala e rawarawa ka veiganiti ena nodra dui bula.

Na kena i tavi levu na Sole ena kena vakarautaki e dua na kato i lavo vakalivaliva ena rawa ni vakayagataki me vaka na i lavo ni veivakabibi, i lavo ni sausaumi bili, kei na veilakoyaki ni i lavo vei ira na veiwekani. Ena kena vakanamata ki na veivakabibi i lavo vakaitaukei (social saving) ka kilai me veilomani se solesolevaki, e vukea na Sole na kena tubu cake na kena rawa ni taukena na i lavo na lewenivanua kecega.

Na Veiqaravi ni Sole Limiti kei na Kena i Sau

Ena kena sa tukuni oti, na Sole e sega ni vakarautaka na veiqaravi ni dinau me vaka na dinau ni tamata yadua se dinau ni bisinisi. Na kena laiseni mai na RBF e baleta ga na veiqaravi ni i lavo vakalivaliva kei na veilakoyaki ni i lavo. Na veivuke i lavo e rawa ni yaco ena loma ni porokaramu ni Sole e vaka na veivuke i lavo vei ira na veiwekani se i tokani, ka dau yavutaki ena veivakabauti vakaitaukei ka sega ni vakayagataki kina na lawa ni dinau vakavanua.

Na Veiqaravi Levu:

• Kato i Lavovata Vakalivaliva: Na i yaya ni kena maroroi na i lavo ena talevoni veikauyaki, ka dau vakarautaki kina na "pakete" duidui me baleta na i lavo ni veivakabibi, i lavo ni sausaumi, kei na i lavo ni veilakoyaki.
• Veilakoyaki ni i Lavovata e Loma ni Vanua: E rawa ni talatala na i lavo mai na dua na Sole ki na dua tale ena loma ni Viti ena dua na sala e rawarawa.
• Veitauyaki ni i Lavovata ki Vanua Tani (Remittances): E solia na Sole e dua na sala e rawarawa ka sega ni rui sau levu me talatala i lavo kina o ira na lewe ni Viti era tiko mai vanua tani ki na nodra vuvale e Viti.
• Saui Vevoli ni QR (QR Payments): E rawa ni vakayagataki na Sole me sausaumi kina ena veimisi ni veivoli era ciqoma na veiqaravi ni QR Pay.

Na Kena i Sau (Fees):

Na Sole e vakanamata ki na kena vakarautaki na veiqaravi ni i lavo ka rawarawa na kena i sau. Eso na kena i sau ni veiqaravi:

• Vakacurumi ni Kato i Lavovata: Sega ni sau.
• Veilakoyaki ni i Lavovata e Loma ni Vanua: E dau vakaitavi ena FJD 0.50 kina FJD 1.00 ena veitauyaki (e sega ni vakadeitaki vakaoti).
• Veitauyaki ni i Lavovata ki Vanua Tani: E dau duidui na kena i sau, ka dau vakaitavi ena 1.5% kina 3% ni i lavo e talataki (e sega ni vakadeitaki vakaoti).
• Saui Vevoli ni QR ena Dauveivoli: E sega ni dua na i sau ni dauveivoli; na i sau ni veiqaravi e dau taura ga na Sole (e sega ni vakadeitaki vakaoti).

Ena vuku ni kena sega ni solia na dinau na Sole, e sega ni dua na i lavo tubu se i sau ni dinau me vakatokai. Na veivuke i lavo e loma ni i lawalawa ni veivakabibi i lavo e dau yavutaki ga ena veivakabauti ka sega ni vakayagataki kina na i vola ni dinau vakavanua.

Na Sala ni Kerekere kei na Porokaramu ni Talevoni Veikauyaki

Na Sole e vakarautaka e dua na sala e rawarawa sara me kerekere ka vakayagataka na kena veiqaravi. Na veiqaravi kece e vakayacori vakalivaliva, ka sega ni gadrevi kina na veilakoyaki ki na dua na tabana ni baqe se ofisi.

Na Sala ni Kerekere:

• Porokaramu ni Talevoni Veikauyaki: E rawa ni vakadautaki na porokaramu ni Sole ena iOS (Apple) kei na Android. E rawa ni vakayagataki me kerekere, vakatulewa i lavo, kei na veilakoyaki ni i lavo.
• Waivulagi ni Cakacaka (Web Portal): E rawa talega ni vakayagataki na sole-fintech.com me kerekere kina ka vakatulewa i lavo.
• Veivuke ni Post Fiji: Ena rawa ni vakacurumi se tabaki na i lavo ena veitabana ni Post Fiji e sivia ni 80 na vanua ena Viti taucoko.

Na Veika e Gadrevi ena Kerekere:

Me baleta na veika e baleti iko me kilai (KYC - Know Your Customer), e gadrevi mo solia na veika oqo:

• Pasepotu ni Viti se ID ni Matanitu (Valid Fiji passport or national ID).
• Naba ni talevoni veikauyaki.
• i-meli.

Na kena vakadeitaki e vakayacori ena naba ni talevoni (OTP SMS verification) kei na kena vakacurumi na i yatu ni i vola ni ID ena porokaramu. E dau vakadeitaki ena vica ga na miniti na kerekere, ka sega ni gadrevi na veilakoyaki ki na dua na ofisi.

Na Porokaramu ni Talevoni Veikauyaki:

Na porokaramu ni Sole e vakarautaki me rawarawa ni vakayagataki ka veiganiti ena nodra dui bula na lewenivanua. Ena Google Play Store, e tiko na kena i wiliwili ni 4.4 ena 5, mai na sivia ni 290 na veitukutuku. Era dau vakavinavinaka na dauvakayagataka ena kena rawarawa ni vakayagataki kei na kena veivuke ena vakatulewa ni i lavo.

Eso na kena veitiki levu:

• Pakete ni i Lavovata: E rawa ni bulia na dauvakayagataka na pakete duidui me baleta na i lavo ni veivakabibi, i lavo ni bili, se i lavo ni veivoli eso.
• Vakaroroi ni i Lavovata: E rawa ni vakaroroi na i lavo ki na dua na i naki ni veivakabibi, me vaka na i lavo ni vuli se i lavo ni teitei.
• Veitauyaki ni P2P (Peer-to-Peer): E rawarawa ni talatala i lavo vei ira na veiwekani se i tokani era vakayagataka talega na Sole.
• Veitauyaki ki Vanua Tani: E rawa ni vakayagataki na porokaramu me talatala i lavo kina ki vanua tani.
• Saui Vevoli ni QR: E rawa ni sausaumi kina ena veimisi ni veivoli.

Na Kena i Tutu ni Vakatulewataki kei na Kena Vakailawalawa ena Makete

Na Sole Limiti e vakatarai vakaoti mai na Bulu ni Baqe ni Viti (RBF) ena kena i tutu ni Credit Institution me baleta na i lavo vakalivaliva. Era dau vakaraica vakamatailalai na RBF na kena veiqaravi kece ni Sole, ka vakatulewataki ena kena i yaloyalo ni vakatulewa ni Tekinolaji ni i Lavo (FinTech Regulatory Sandbox) ka a tini ena Epereli 2023.

Na Kena Veisisivi:

Ena makete ni Viti, na Sole e dau veisisivi kei na veika era solia na kabani levu ni talevoni veikauyaki kei na baqe:

• Vodafone M-PAiSA
• Digicel e-wallet
• BSP Mobile Banking

Na Sole e duidui mai vei ira na veisisivi ena kena vakanamata ki na pakete ni veivakabibi i lavo, na i yaya ni veivakabibi i lavo vakaitaukei, kei na veitauyaki ni i lavo ena soqo ni veimaliwali. Ena yabaki 2025, e a cicivaki na Sole ena AFI Global Policy Forum, ka vakaraitaka na kena kilai ena veivanua ena Pasifika.

Na Veika era Tukuna na Kasitama:

Na Sole e ciqoma e vuqa na veitukutuku vinaka mai vei ira na dauvakayagataka. Era dau vakavinavinaka ena kena rawarawa ni vakayagataki na porokaramu, na kena veivuke ena vakatulewa ni i lavo, kei na kena i tovo ni veivakabibi i lavo vakaitaukei. Eso na veitukutuku leleka e a basika ena yabaki 2022 me baleta na dredre ni curu ki loma ni porokaramu kei na leqa leleka eso, ia sa dau qaravi sara ena veigauna oqo.

Na Sole e vakarautaka na veivuke vei ira na kasitama ena i-meli kei na WhatsApp, ka dau sauma na veitarogi ena loma ni 24 na aua. E tiko talega na veitukutuku ni veitarogi levu kei na vidio ni veivakatavulici ena porokaramu.

i Vakasala Vei Ira Era via Vakayagataka na Sole

Ena vuku ni kena sega ni solia na dinau na Sole, na i vakasala oqo e sega ni baleta na dinau ia e baleta na kena vakayagataki vakavinaka na veiqaravi ni Sole me baleta na kena vakatulewataki na i lavo kei na veivakabibi i lavo.

Na Kenai Vakavakayagataki Vakavinaka ni Sole:

1. Vakayagataka na Pakete ni i Lavovata: Bulia na pakete duidui me baleta na i lavo ni veivakabibi (e.g., i lavo ni vuli, i lavo ni bula, i lavo ni teitei). Oqo ena vukei iko mo vakatulewataka vakavinaka na nomu i lavo ka rawata na nomu i naki.
2. Vakasala ena i Lavovata: Kevaka o lewe ni dua na i lawalawa ni veivakabibi i lavo (solesolevaki), vakaroroi ena naki ni i lawalawa. Mo kila ni veivuke i lavo ena loma ni i lawalawa e dau yavutaki ga ena veivakabauti, ka sega ni dua na i vola ni dinau vakavanua.
3. Maroroya na Nomu i Lavovata: Ena nomu vakayagataka na Sole, mo dau vakaraica tikoga na nomu i lavo ka maroroya na nomu i vola ni curu (password) me vuni. Na Sole e vakarautaka na kena maroroi ni nomu i lavo ena veika e vaka na vakadeitaki vaka-rua (Two-Factor Authentication - 2FA) kei na kena maroroi vuni (encryption), ia e nomu i tavi talega mo qaqarauni.
4. Vulica na i Tukutuku Raraba: Dau wilika na veika e baleta na i sau ni veiqaravi kei na kena i tutu ni Sole ena loma ni porokaramu se ena nodra waivulagi ni cakacaka. Kila na veika kece ni bera ni o vakayagataka na veiqaravi.
5. Vakayagataka na Veitauyaki ki Vanua Tani: Kevaka o talatala i lavo ki na nomu vuvale e Viti, vakayagataka na veiqaravi ni Sole me rawarawa ka sega ni rui sau levu. Ena vukea oqo me lailai na i sau ni veiqaravi ka yacova na i lavo na nomu vuvale ena dua na gauna lekaleka.

Na Sole Limiti e dua na kabani ni tekinolaji ni i lavo e vakarautaka na veiqaravi veivuke ena kena vakatulewataki na i lavo vakalivaliva ena Viti. Ena kena vakanamata ki na veivakabibi i lavo vakaitaukei kei na kena vakarautaki na i yaya ni vakatulewa ni i lavo e rawarawa, e vukea na Sole na kena tubu cake na kena rawa ni taukena na i lavo vei ira na lewenivanua ena veivanua e sega ni yacova na baqe na i lavo. Mo vakasama vakaivoli ni o vakayagataka na veiqaravi ni Sole me nomu i lavovata vakalivaliva.