ANZ Bank

Na iTekivu kei na iTukutuku Balavu ni Baqe

Na ANZ Bank e Viti e sega ni dua na baqe vou ena vanua oqo, ia e dua na baqe e tiko na kena itukutuku balavu, ka sa mai sivia na 140 na yabaki na kena veiqaravi vei ira na lewenivanua kei na veibisinisi e Viti. Na kena i tekivu e rawa ni da vakamuria lesu ki na 1881, ena gauna a dolavi kina na Union Bank of Australia e Suva. Ena 1951, a mai duavata kina vata kei na so tale na baqe me mai tauyavu kina na ANZ Bank eda raica tiko nikua.

Ena gauna oqo, na ANZ Bank e Viti e dua na tabana ni Australia and New Zealand Banking Group Limited, e dua na kabani levu ni baqe ena Pasifika kei vuravura taucoko. Na kena valenivolavola levu e Viti e tiko ena Floor 4, Civic House, 25 Victoria Parade, Suva, ka muria na lawa ni Baqe e Viti, ena kena rejisita naba 010890.

Na ANZ e vakarautaka na veiqaravi vakailavo ena vica na iwasewase. Vei ira na lewenivanua, era tiko na dinau vakalotu, dinau ni vale, dinau ni motoka, kei na kauni ni maroroi ilavo. Vei ira na bisinisi lailai kei na bisinisi lelevu, era tiko na dinau ni bisinisi, dinau ni caka bisinisi ni vanua tani, kei na veiqaravi ni kena qaravi na ilavo. Ena kena lewa o Rabih Yazbek, na Peresitedi ni baqe e Viti, kei Saud Minam, na Liuliu ni Veiqaravi Vakatekinolaji ena Pasifika, na ANZ e tomana tikoga na kena vakatitobutaki na kena veiqaravi ena veigauna taucoko.

Na Veidinau kei na Veiqaravi Vakailavo e Vakarautaka na ANZ Bank

Na ANZ Bank e kilai levu ena kena vakarautaki na vuqa na mataqali dinau me rawa ni sotava na gagadre duidui ni lewenivanua kei na veibisinisi e Viti. Era oka tiko kina na:

• Dinau Vakalotu (Personal Loans): Ena rawa ni vakadeitaki se sega ni vakadeitaki. Na kena levu e dau tekivu mai na FJD 1,000 ka yacova na FJD 47,000 (kevaka e vakadeitaki) se FJD 1,000 ki na FJD 15,000 (kevaka e sega ni vakadeitaki). Na gauna ni sausaumi e dau yaco ki na 5 na yabaki.
  • Na tubu ni dinau vakalotu vakadeitaki e dau tekivu mai na 10.50% ena yabaki.
  • Na tubu ni dinau vakalotu sega ni vakadeitaki e dau tekivu mai na 16.50% ena yabaki.
• Dinau ni Motoka (Car Loans): Ena rawa ni dinautaki na FJD 1,000 ki na FJD 47,000. Na tubu e dau tekivu mai na 8.45% ena yabaki. Na gauna ni sausaumi e dau vakatau ena veidinadinati.
• Dinau ni Vale (Home Loans): E vakarautaki vei ira era via volia na vale se tara vale, vaka kina na dinau ni vale ni veivoli. Na tubu e dau veisisivi sara, ka dau vakatautaki ena iwiliwili ni tubu levu ni baqe (prime rate), ka dau tekivu mai na 6-8% ena yabaki. Na gauna ni sausaumi e rawa ni yacova na 30 na yabaki.
• Dinau ni Bisinisi (Business Loans) kei na Overdrafts: E vakarautaki vei ira na veibisinisi lailai kei na lelevu. E okati kina na dinau ni caka bisinisi ni vanua tani (Trade Finance) me vaka na Letters of Credit kei na Guarantees, ka yacova na 180 na siga na gauna ni dinau. Na gauna ni sausaumi ni dinau ni bisinisi e dau vakatau ena veidinadinati, ia e dau rawa ni yacova na 15 na yabaki.
• Dinau Lailai (Micro-Loans): Ena kena veivuke na Money Minded, e vakarautaki na dinau lailai mai na FJD 125 ki na FJD 1,250. Na dinau oqo e vakatautaki ena kena maroroi na ilavo (behavioural collateral) ka dau soli ena loma ni 6 ki na 12 na vula.

iVoli kei na iVakadei

Me vaka ga na veibaqa tale eso, e tiko tale ga eso na ivoli e dau kerei mai na ANZ Bank:

• iVoli ni Kena Vakavinavinakataki na Kerekere (Origination/Processing Fee): Ena dau kerei na FJD 100 ki na FJD 150 ena gauna ni kerekere.
• iVoli ni Sausaumi Batabata (Late Payment Fee): 5% ni ilavo e batabata se FJD 25 na kena lailai duadua.
• iVoli ni Yabaki (Annual Facility Fee): 0.5% ki na 1% ena ilavo e sega ni vakayagataki.

Vei ira na dinau vakadeitaki, e dau kerei me vakadeitaki ena motoka se vale. Vei ira na dinau ni bisinisi, e dau kerei me vakadeitaki ena ilavo, iyau, se dua na veidinadinati ni veivakadeitaki. Na dinau lailai e vakatautaki ena kena iwiliwili ni veimaroroi ni ilavo.

Na Sala ni Kerekere kei na Veiqaravi Vakatekinolaji

Na ANZ Bank e vakayagataka na gauna vovou ni tekinolaji me rawa ni ra veiqaravi vakavinaka vei ira na kena kasitoma. E tiko na sala duidui ni kerekere kei na kena qaravi na dinau:

Na Sala ni Kerekere

• Porokaramu ni Talevoni (ANZ Pacific App): E rawa ni download mai na iOS App Store kei na Google Play Store. Oqo e dua na sala totolo ka rawarawa ni kerekere kei na kena qaravi na nomu kauni.
• Baqe ena Livaliva (ANZ Internet Banking): Ena rawa ni volivoli ena livaliva, raica na nomu ivola ni kauni, ka kerekere tale ga ena intaneti.
• Valenivolavola (Branches): E tiko na 13 na valenivolavola ni ANZ kei na 25 na ATM e Viti Levu kei Vanua Levu, ka rawa ni o gole sara kina mo kerekere ka veitaratara vata kei ira na dauveiqaravi.

Na Sala ni Kena Vakadinadinataki kei na Kena Vakailavotaki

Na kena vakadinadinataki na kerekere e dau vakataka na ID ni veigacagaca e vakadeitaki (passport se ID ni draiva) kei na ivakadinadina ni nomu idireti. Vei ira era via vakayagataka na Baqe ena Livaliva, e dau vakavinavinakataki mada na fomu ena valenivolavola, qai mai vakayacori vakatekinolaji ena loma ni 5-10 na siga.

Na ANZ e vakayagataka na kena iwiliwili ni dinau me vakatautaki kina na dinau e rawa ni soli, ka okati kina na itukutuku ni Baqe, na nomu itukutuku ni veika vakailavo ena baqe, kei na nomu itovo ni maroroi ilavo. Na Dinau Lailai e dau vakatautaki vakalevu ena itovo ni nomu maroroi ilavo.

Na ilavo ni dinau e rawa ni soli sara ki na nomu kauni ni ANZ se dua tale na baqe e Viti, se rawa talega ni soli sara ki na nomu Digicel MyCash mobile wallet ena loma ni 15 na miniti. Ke o via ilavo sara ga, e rawa ni o kerea mo la'ki taura ena valenivolavola.

Porokaramu ni Talevoni kei na Kena Vakarorogo

Na Porokaramu ni Talevoni ni ANZ Pacific App e rogo vinaka sara, ka sa tauri kina na 4.5 na veivakarorogo mai vei ira na vakayagataka ena App Store kei na 4.3 na veivakarorogo ena Play Store. Na Porokaramu oqo e rawa ni vakayagataki me:

• Qaravi kina na nomu kauni.
• Veivoli ilavo kina ki na loma ni Viti se ki vanua tani.
• Vakavinavinakataki kina na sausaumi ena gauna o gadreva.
• Sausaumi kina na bili (sivia na 50 na kabani ni bili).
• Raica kina na ivola ni kauni ena PDF.
• Veitaratara vata kei na Baqe ena sala e vakadeitaki.
• Vakavouya kina na nomu itukutuku.

Na baqe e tiko talega na kena website ka rawa ni da raica kina na kena itukutuku ni dinau, na kena wilika na ilavo ni dinau, kei na fomu ni kerekere. Era tu talega ena Facebook kei na LinkedIn me ra veitaratara vata kei ira na kasitoma.

Na iTutu Vakalevu, na iTutu ena Makete, kei na Veivakasala vei ira na Dinau

Na iTutu Vakalevu kei na Kena Muri na Lawa

Na ANZ Bank e Viti e dua na baqe e saumi laiseni ka vakarorogo tiko ki na Reserve Bank of Fiji (RBF). E muria na lawa ni Baqe kei na iVakavuvuli ni Kena Vakayacori na Cakacaka ni Baqe. E muria talega na Basel III ena kena vakarautaki na ilavo ni baqe kei na iVakavuvuli ni FATF ena kena valuti na veika e veitauyavu ni ilavo (AML/CFT). E sega ni dua na itukutuku ni kena saumi na dautataro levu se kena vakayacori na cakacaka ca ena loma ni lima na yabaki sa oti. Na baqe e vakadeitaka talega ni sa vakavinavinakataki na veika vakalawa me baleta na veika e baleta na kena vakarorogotaki na kasitoma, ka tiko na veivanua ni kena saumi na nodra leqa na kasitoma.

Na iTutu ena Makete kei ira na Veiqatitini

Na ANZ Bank e dua vei ira na baqe e tiko na kena itutu kaukauwa ena makete vakailavo e Viti. E liutaka na veiqaravi ni caka bisinisi ni vanua tani (Trade Finance) ena 30% ni makete, na dinau ni vale ena 25%, kei na dinau vakalotu sega ni vakadeitaki ena 22%. Eso vei ira na kena veiqatitini levu e Viti era okati kina na BSP Fiji, Westpac Fiji, Bank of Baroda Fiji, kei na HFC Bank. E dina ni levu na baqe, na ANZ e duatani ena kena vakarautaki na porokaramu ni talevoni ena Pasifika taucoko, na kena vakayagataki na Digicel MyCash me veiqaravi kina vei ira era tiko ena veivanua ena vanua, kei na kena vakarautaki na veivakasala ni bisinisi lailai (Money Minded).

Na iSausau ni DauniKataka

Na Porokaramu ni Talevoni ni ANZ Pacific App e kilai levu ena kena rawarawa ni vakayagataki, dina ga ni tiko eso na vosa ni veivutuni ni kena dau batabata na login ena so na gauna. Ena vica na fomu ni livaliva, na Baqe ena Livaliva e tauri kina na 4.2 na veivakarorogo, ka tiko eso na vosa ni veivutuni ni dau coko so na gauna na website. Na Net Promoter Score (NPS) ni baqe e 45 vei ira na kasitoma ni lewenivanua, ka 90% ni nodra leqa e dau qaravi ena loma ni 48 na auwa.

Veivakasala Yaga vei Ira Era Gadreva na Dinau

Kevaka o via dinau mai na ANZ Bank se dua tale na baqe e Viti, e bibí ni o muria na veivakasala yaga oqo me vukei iko mo cakava na digidigi vinaka duadua:

1. Kila na Nomu Gagadre: Ni bera ni o kerekere, mo kila mada se cava sara ga na dinau o gadreva kei na cava na nomu gagadre bibí. Mo kila talega na ilavo o rawa ni sauma rawa.
2. Dikeva na Nomu iTukutuku ni Dinau: Kevaka e rawa, mo dikeva na nomu itukutuku ni dinau (credit history). Ena vukea na baqe me kila na nomu iwiliwili ni dinau.
3. Vakarautaka na iVakadinadina Taucoko: Mo vakarautaka na nomu ID, ivakadinadina ni idireti, kei na ivola ni nomu cakacaka se bisinisi ni bera ni o gole ki na baqe. Ena vukea me totolo na nomu kerekere.
4. Kila na Tupu kei na iVoli: Mo wilika matua na veitubu (interest rates) kei na ivoli (fees) e baleta na dinau. Taroga na veitaro kece o gadreva mo kila.
5. Vakayagataka na Porokaramu ni Talevoni: Na ANZ Pacific App e vakarautaka na veiqaravi rawarawa. Vakayagataka na porokaramu oqo mo raica kina na nomu kauni, sausaumi bili, ka veivoli ilavo.
6. Vakatauvatana na Veibaqa Tale Eso: Sega ni dua ga na baqe. Mo vakatauvatana na dinau e vakarautaka na ANZ kei na dinau e vakarautaka na veibaqa tale eso e Viti (me vaka na BSP, Westpac, HFC) me rawa ni o kunea na dinau e vinaka duadua vei iko.
7. Kakua ni Dinau Vakalevu: Mo dinau ga na ilavo o rawa ni sauma. Kakua ni dinau vakalevu ka rawa ni o rawai kina ena leqa vakailavo.
8. Taroga na Veitaro: Kevaka e tiko na ka o sega ni kila, mo taroga na dauveiqaravi ni baqe. E dodonu mo kila matua na veika kece e baleta na dinau o via taura.

Na ANZ Bank e Viti e dua na baqe kaukauwa ka vakadeitaki, e tiko na kena itukutuku balavu kei na veiqaravi ni tekinolaji vovou. Ni o muria na veivakasala oqo, o na rawa ni cakava na digidigi vinaka duadua me baleta na nomu dinau.