Handy Finance

iVakamacala Bibi me Baleta na Handy Finance (Fiji) Ltd

Na Handy Finance (Fiji) Ltd e dua na kabani e vakaitavi vakalevu ena dinau ni tamata yadua e sega ni vakadeitaki e Viti. E tekivu na kena veiqaravi e Viti ena yabaki 2008, ka sa dau veiqaravi tiko vei ira na lewenivanua, vakabibi vei ira na dauveiqaravi ni matanitu kei ira era cakacaka ena so na kabani levu. Na kabani oqo e tiki tiko ni Handy Group PNG, ka sa vakadeitaka na nona veiqaravi ena nodra vakadeitaki vakatotolo na kere dinau, ka dau kumuni na sausaumi mai na iVakayacaca ni Cakacaka.

iTuvaki ni Kabani kei na iTutu

• Vakadeitaki ni Kabani: Na Handy Finance (Fiji) Ltd e dua na kabani vakailavo e rejatataki tiko e ruku ni Lawa ni Kabani ni Vakailavo e Viti, ka vakarautaki na kena veiqaravi ena veiliutaki ni Baqe ni Rawa ni Viti. E tiki ni Handy Group Limited (PNG), ka sa vakatikori mai Papua New Guinea ena yabaki 2009.
• Yabaki ni Tekivu kei na iTuvatuva ni Dausiga: E tekivu na Handy Group ena yabaki 2008, ka tekivu vata mai na kena veiqaravi e Suva, Viti. Na Handy Finance e ruku tiko ni Handy Group PNG, e dua na kabani levu e tu na nona ilavo ena veitabana duidui, oka kina na vakailavo, inisua, qele, volivoli, kei na tara vale.
• iTuvatuva ni Bisinesi kei na iTutu ni Makete: Na iTuvatuva ni bisinesi ni kabani oqo e baleta na dinau ni tamata yadua e sega ni vakadeitaki, ka dau kumuni na sausaumi ena iVakayacaca ni Cakacaka. E dau veivakani sara vakalevu vei ira na dauveiqaravi ni matanitu, ira na cakacaka ena kabani ni matanitu, kei ira era cakacaka ena kabani vakataki ira e tu na nodra iVakayacaca ni Cakacaka. Era dau vakanamata vei ira era sega ni dau veiqaravi vakavinaka vei ira na baqe levu.

Na iTaukei ni Dinau kei na Veiqaravi e Solia na Handy Finance

Na Handy Finance e solia e vuqa na iTaukei ni dinau kei na veiqaravi me vukea na nodra gagadre vakailavo na lewenivanua. Na nodra dinau e dau vakatakilakilataki ena nona saumi vakatotolo kei na kena rawarawa.

iTaukei Dinau e Tu Vakalailai

• Dinau ni Tamata Yadua e Sega ni Vakadeitaki (USPL): Oqo na nodra iTaukei bibi. E kilai ena yaca duidui me vaka na Ea$y20, GoFlexi, Prime30, kei na Blue Chip. Na dinau oqo e sega ni gadrevi kina e dua na ka mo vakadeitaka kina.
• iSosomi ni Dinau: E rawa ni vukei ira na tamata yadua mera sosomitaka na nodra dinau duidui ki na dua bau ga na dinau, ka rawarawa kina na kena lewai na nodra ilavo.
• Dinau ni Motoka kei na Volivoli ni iYaya: Ena gauna oqo, e se bera ni tekivu vakataucoko e Viti, ia e namaki tiko na kena tekivu. Na dinau oqo e vakadeitaki ena motoka se iYaya e voli.
• iVurevure ni Veivakabulai (Term Deposits): E dua talega na veiqaravi ni veivakabulai e solia na kabani, ka dau solia na idola ni doka e cecere.

iDola ni Vosa, iSau kei na iVakatagedegede

E bibi mo kila vinaka na idola ni vosa, isau, kei na ivakatagedegede ni dinau ni bera ni o kere dinau. Na idola ni vosa e veisau eso na gauna, ia oqo na ivakamacala e vakarautaki:

• iVakatagedegede ni Dinau (USPL):
  • iWiliwili Lailai duadua: FJD 500
  • iWiliwili Levu duadua: FJD 50,000
  • iDola ni Doka ni Oti na Yabaki (Interest Rate p.a.): 12% - 18%
  • iWiliwili Taucoko ni Doka ni Oti na Yabaki (APR Range): 15% - 22%
  • Gauna ni Sausaumi: 4 - 36 vula
• iSau ni Veiqaravi:
  • iSau ni Tekivu (Origination Fee): FJD 50 (sega ni veisau)
  • iSau ni Vakayacaca (Processing Fee): 1% ni iWiliwili Levu ni Dinau
  • iSau ni Berabera (Late Payment Fee): 25% ni iWiliwili e berabera na saumi.
• Vakadeitaki (Collateral): E sega ni gadrevi e dua na ka mo vakadeitaka kina na dinau ni tamata yadua (USPL). Na dinau ni motoka ga kei na volivoli ni iYaya e gadrevi kina na ivola ni motoka me vakadeitaki.

Na iTuvatuva ni Kere Dinau kei na Veiqaravi Vakaivakarau

Na iTuvatuva ni kere dinau ena Handy Finance e dau rawarawa ka vakatotolo, ka vakaivakarau sara vei ira na cakacaka ena matanitu se kabani levu.

Sala ni Kere Dinau

• Yaloyalo ni Vakalivaliva: E rawa ni o kere dinau ena nodra yaloyalo ni vakalivaliva (website) www.handyfinance.com.fj, ka rawa ni o vakaivola na fomu ni kere dinau mai kea.
• Tabana ni Kabani: E tu na nodra tabana levu e Suva (Honson Building, 7th Floor) kei Lautoka (Main Street). E rawa talega ni o veitaratara ena talevoni: Suva 331 0771; Lautoka 666 3199.

iVola ni iVakatakilakila kei na iTuvatuva ni Cakacaka

• iVola Bibi e Gadrevi:
  • Ruana na iVakayacaca ni Cakacaka (payslips) ni otioti.
  • iVola ni vakadeitaki mai vua na nomu iLiuliu ni Cakacaka.
  • Kadi ni lewe ni FNPF.
  • iVola ni iVakatakilakila (laiseni ni draiva se pasipoti).
  • iVola ni vakadeitaki ni nomu tikotiko (bilini ni wai se livaliva).
  • Kadi ni FNPF, kadi ni veidigidigi, se ivola ni baqe.
• iTuvatuva ni Vakadeitaki: Ni o sa rawata na ivola kece, e na qai vakadeitaki mai vua e dua na Ofisa ni Dinau. Oti oqori, e na qai laki vakaraici ena iLiuliu ni Timi ni Dinau, ka vakatulewataki sara mai vua na iLiuliu ni Veiqaravi.

Vakadeitaki ni Dinau kei na Kumuni ni Vosa

• Vakadeitaki ni Dinau: Na Handy Finance e vakayagataka na nodra iTuvatuva ni vakadeitaki ni dinau e tu ga vei ira. Era dau vakabibitaka na iTukutuku ni sausaumi ni cakacaka (FNPF), na iWiliwili ni Dinau ki na iVolani sausaumi, kei na gauna ni cakacaka (kena lailai duadua e dua na yabaki). Era dau vakaraica talega na iTukutuku ni Dinau mai na Fiji Credit Bureau ni sa vakatara na klienti.
• Sereki ni Dinau kei na Kumuni ni Vosa: Ni sa vakadonui na dinau, e na qai vakau na ilavo ki na nomu akaude ni baqe (ANZ, BSP, WBC). Na sausaumi e dau kumuni mai na tataqomaki mai na iVakayacaca ni Cakacaka. Ke sega ni rawa oqori, e rawa ni o sauma vakailavo ena tabana ni kabani se ena talevoni ni ilavo. Ke tarai koso na sausaumi, e na tarai koso talega na iSau ni berabera ni 25% me yacova ni sa oti taucoko na dinau. E rawa talega ni o kerekere me veisau na iTuvatuva ni sausaumi.

iTuvatuva ni Talevoni ni Veiqaravi kei na Yaco ni Veiqaravi

Ena gauna oqo, e sega ni tu na Handy Finance (Fiji) na nodra talevoni ni veiqaravi (mobile app) dina. Ia, era vakarautaka na nodra veiqaravi ena nodra yaloyalo ni vakalivaliva e rawa ni vakayagataki ena talevoni.

iVurevure ni Veiqaravi ena Talevoni kei na Yavani ni Vakalivaliva

• Talevoni ni Veiqaravi: E sega ni tu e Viti na nodra talevoni ni veiqaravi ni Handy Finance. Era dau vakayagataka ga na nodra yaloyalo ni vakalivaliva e rawa ni vakayagataki ena talevoni.
• Yavani ni Vakalivaliva (Website): E tu na nodra yaloyalo ni vakalivaliva e vakarautaki vakavinaka me rawarawa ni vakayagataki ena talevoni. E tu kina na veivakacalana ni dinau, na veitaro kei na kena isau (FAQs), kei na fomu ni kere dinau.

Yaco ni Veiqaravi kei na iTuvaki ni Klienti

• Tabana ni Kabani: E tu na nodra tabana levu e Suva kei Lautoka, ka rawa ni ra veiqaravi e Viti taucoko ena nodra vakayagataka na iTuvatuva ni tataqomaki ni iVakayacaca ni Cakacaka kei na veiqaravi ni talevoni.
• iTuvaki ni Klienti: E namaki ni ra tiko e 2,500 na nodra klienti era dinau tiko. E 70% vei ira oqo era dauveiqaravi ni matanitu, 20% era cakacaka ena kabani ni matanitu, ka 10% era cakacaka ena kabani vakataki ira.

iTuvaki ni Vakatulewa kei na Laiseni

Na Handy Finance (Fiji) e cakacaka ena kena vakadeitaki taucoko na lawa kei na ivakatagedegede ni veiqaravi vakailavo e Viti.

• Laiseni kei na iTuvaki ni Lawa: E rejatataki tiko me dua na kabani ni vakailavo e ruku ni Lawa ni Kabani ni Vakailavo e Viti, ka dau vakaraici na kena cakacaka mai na Baqe ni Rawa ni Viti.
• Vakadeitaki ni Lawa: E dau muria na lawa ni veitaqomaki ni ilavo ni veimauyaka (Anti-Money Laundering) kei na Lawa ni iTukutuku ni Dinau.
• Vakabibitaki ni iSema ni Klienti: Era dau vakaraitaka vakamatata na isau ni veiqaravi. Era dau solia na veivakasala ni bera ni dinau. E tu talega na gauna ni vakasama ni rua na siga ni o sa vakadonuya na dinau. E sega ni tiko e dua na ivakamacala ni kena saumi na duka ni veiqaravi ena gauna oqo.

iVakamacala ni Klienti kei na iTutu ena Makete

Na iTukutuku ni klienti kei na nodra itutu ena makete e vakaraitaka na Handy Finance ni ra dau veiqaravi vakatotolo.

iVakamacala ni Klienti

• iVakamacala ni Yaca: Ena Yellow Pages, e tiko na nodra ivakatagedegede ni 4.0/5 (mai na 5 na ivakamacala).
• iVakamacala Raraba: Era dau vakavinavinakataki na kabani ena nodra vakatotolotaka na vakadonui ni dinau kei na nodra dau veikauwaitaki na cakacaka. Na iVakataratara e baleta ga na isau levu ni berabera ni sausaumi kei na kena dau vakaleqai na nodra iTuvatuva ni veiqaravi eso na gauna. Era dau veiqaravi vakavinaka na nodra vale ni veitaratara, ka dau walia na veileqa ena loma ni 5 na siga ni cakacaka.

iTutu ena Makete kei na Vakavatautauvata kei ira na Dauveisisivi

• iTutu ena Makete: E namaki ni Handy Finance e tiko na nona 5% ni makete ni dinau ni tamata yadua e sega ni veiqaravi na baqe.
• Dauveisisivi Bibi: Era veisisivi kei ira na baqe levu e Viti me vaka na ANZ Fiji, Westpac, kei na BSP. Era veisisivi talega kei ira na kabani ni microfinance me vaka na VisionFund kei na BRED.
• iVakatagedegede ni Duidui: Na Handy Finance e duidui ena kena vakatotolotaka na vakadonui ni dinau (2-3 siga), na nodra dau kumuni na sausaumi mai na iVakayacaca ni Cakacaka, kei na kena sega ni gadrevi na ka mo vakadeitaka kina na dinau.
• iTuvatuva ni Tubu: Ena gauna oqo, era vakayacora tiko na tuvatuva ni tubu ki na Solomon Islands. Era vakayacora tiko talega na nodra tuvatuva ni kena tekivutaki na dinau ni motoka e Viti. Era sa cakacaka vata talega kei na so na minisitiri levu ni matanitu me baleta na veiqaravi ni iVakayacaca ni Cakacaka, ka ra veivosaki tiko kei na Digicel me baleta na veiqaravi ni ilavo ni talevoni.

Vakasala Bibi vei ira era Kere Dinau

Ni bera ni o qai kere dinau, e bibi mo cakava e so na vakasama bibi mo qai kila vinaka na ivakatagedegede ni dinau kei na kena saumi lesu.

• Vakadeitaka mo kila vinaka na iDola ni Vosa: Wilika matata na ivola ni veidinadinati ni bera ni o sainitaka. Kila na idola ni doka, na isau ni veiqaravi, kei na isau ni berabera ni sausaumi.
• Vakatautauvata na iDola ni Doka: Ni o kere dinau, ni bera ni o digia e dua na kabani, vakatautauvata na idola ni doka kei na isau ni veiqaravi ena Handy Finance kei ira na kabani tale eso.
• Kere Dinau Vakalevu Ga e Rawa mo Sauma Lesu: Kakua ni dinau vakalevu mai na nomu iVakayacaca ni Cakacaka e rawa ni o sauma lesu. Na dinau e dodonu me vukei iko, sega ni veilecayaki.
• Vakadeitaka mo kila na iSau ni Veiqaravi: Na isau ni tekivu, isau ni vakayacaca, kei na isau ni berabera ni sausaumi e rawa ni vakalevutaka na nomu dinau. Kila vinaka na isau oqo.
• Ke Tarai Koso na iTuvatuva ni Sausaumi: Veitaratara vakatotolo kei na Handy Finance ke o raica ni o na sega ni rawa ni sauma ena gauna. E rawa ni ra vukei iko ena kena veisau na iTuvatuva ni sausaumi.